Jij bent een zoetekauw. Heb ik gelijk? En daar ben je waarschijnlijk niet blij mee, want de zoetigheid waarnaar je verlangt is meestal niet gezond – klopt toch? Maar geloof het of niet, het is het goed nieuws. Het feit dat je een zoetekauw bent, verraadt namelijk dat je eigenlijk een planteneter bent.
Je hoeft je niet te schamen voor je hang naar zoet. Iedereen heeft het namelijk. Natuurlijk zijn er individuele verschillen en houden mensen ook van bitter of van zuur of verlangen sommigen naar vetter voedsel. Maar er is niemand die niet van zoet houdt. We zijn namelijk geboren zoetekauwen! Ik geef je vijf aanwijzingen daarvoor.
Aanwijzing 1: de tip van je tong zoekt er naar
Wij proeven zoet met de tip van onze tong. Vergelijk dat eens met echte vleeseters. Die proeven aminozuren (eiwitten) met de tip van hun tong. Zoals vleeseters op zoek zijn naar eiwitten, zo zijn wij op zoek naar… zoet. Ofwel: naar koolhydraten.
Zoet komt in de natuur in verschillende vormen. Er zijn snelle koolhydraten, dat zijn de suikers zoals de glucose en de fructose die je in fruit vindt; er zijn langzame koolhydraten, namelijk zetmeel dat in granen en bonen zit; en er zijn de onverteerbare koolhydraten: vezels – die zitten in álle plantaardige voedsel. Je zou onze tong een radar kunnen noemen, altijd op zoek naar iets eetbaars. En kennelijk vindt ons lichaam zoet de belangrijkste eigenschap. Wij zijn zoetzoekers, jagers op koolhydraten!
Aanwijzing 2: je speeksel is er klaar voor
De vertering van het voedsel begint al in onze mond. Daar vermalen wij het met onze tanden en vermengen het met speeksel. In ons speeksel zit het enzym amylase waarmee zetmeel wordt omgezet in eenvoudige suikers. Je moet namelijk weten dat ons lichaam eigenlijk alleen eenvoudige suikers kan gebruiken. En zetmeel is een complexe vorm van suiker, het bestaat uit lange ketens van suikermoleculen. Amylase knipt die lange ketens in kleine stukjes, zodat de suikers daarna makkelijker kunnen worden opgenomen. Ons speeksel staat dus elk moment klaar om zetmeel (zoet) te ontvangen en te verwerken. Bovendien kunnen we de eerste simpele suikers al in ons bloed opnemen via onze tong. We zijn dus helemaal ingericht op koolhydraten.
Aanwijzing 3: onze stofwisseling rekent er op
Suiker is de primaire brandstof van ons lichaam. Als we geen of te weinig suikers binnen krijgen, kunnen we ook leven op vetten of zelfs op eiwitten, maar dat is voor het lichaam Plan B en Plan C. Suikerverbranding is Plan A – daar zijn we voor gemaakt. En het is prachtig om te zien hoe het lichaam dat superefficiënt doet: de suikers worden in de dunne darm opgenomen in het bloed. Zodra de suikers in het bloed komen, maakt de alvleesklier insuline aan, die de suikers helpt om de cellen binnen te gaan. Eenmaal in de cel is suiker de meest efficiënte brandstof die we kunnen wensen. Tegenwoordig gaat er helaas veel mis in dit prachtige systeem en hebben veel mensen problemen met hun bloedsuiker – daar schreef ik eerder al eens een blog over.
Aanwijzing 4: onze darmen kunnen niet zonder
Hoewel het koolhydraten zijn die we niet kunnen verteren, zijn vezels onmisbaar voor ons lichaam. Vezels vormen de ‘huisvesting’ van onze darmflora. Miljoenen bacteriën helpen ons met de vertering van ons voedsel – het zijn onze ‘gastarbeiders’ die de stofwisseling mogelijk maken. Zonder vezels geen darmflora en zonder darmflora geen stofwisseling – zo eenvoudig is het. Verder houden de vezels onze darmen schoon, ze vormen een soort spons die afvalstoffen kan opnemen. En ten slotte prikkelen vezels de darm waardoor de darm actief blijft. Zonder vezels zou je verstopt raken.
Aanwijzing 5: de industrie weet het
Misschien ben jij nog niet overtuigd dat je van nature een zoetekauw bent, de voedingsindustrie is dat wel. Voedingtechnologen weten dat suiker alles aantrekkelijker en eetbaarder maakt. En dus wordt tegenwoordig overal suiker aan toegevoegd. Echt overal. Dat is beslist niet gezond, maar het bewijst wel dat zij weten wat we van nature zijn: zoetjagers. Onze zoete tong is in de natuur een prachtige radar, maar in de supermarkt zet het ons op het verkeerde been. Het is daarom belangrijk dat jij ontdekt hoe jij je verlangen naar zoet weer kunt gebruiken om gezonde keuzes te maken!
Wie koolhydraten zegt, zegt planten!
Er wordt in de voedingsleer veel gesproken over de drie macronutriënten koolhydraten, vetten en eiwitten. Dat is eigenlijk verhullend taalgebruik, want we eten geen koolhydraten, vetten of eiwitten, we eten een appel, een boterham of een biefstukje. Wat de meeste mensen zich niet realiseren is dat dierlijke voeding vrijwel nooit koolhydraten bevat. Vlees, vis en eieren bevatten namelijk helemaal geen koolhydraten; alleen melk bevat een beetje suiker in de vorm van lactose (waar lang niet iedereen goed tegen bestand is). Wie dus koolhydraten zegt, zegt planten.
Groente, fruit, granen en peulvruchten zitten allemaal boordevol koolhydraten: snelle, langzame en onverteerbare koolhydraten. Daar vind je je energie en je vezels. Omdat jij helemaal bent ingericht op koolhydraten, weet je nu dus wat je te doen staat: kies voor plantaardige voeding.
Repareer je zoete radar
Diëtisten en voedingsadviseurs hebben gelijk: geraffineerde suiker is ongezond. Tafelsuiker en witmeel zijn beslist niet goed voor je. En dat geldt ook voor alle producten waar die witte suiker of witmeel in verwerkt is. Maar dat wil niet zeggen dat koolhydraten niet goed voor je zijn – in tegendeel! Het kan niet genoeg gezegd worden: wij zijn gemaakt voor koolhydraten. Maar dan wel de koolhydraten in hun natuurlijke vorm: groente, fruit, granen en peulvruchten. Dat is waar je ‘zoete radar’ je naar toe zou leiden in de natuur.
Verzoen je dus met de zoetekauw in je. Zo ben je geboren en zo is het goed. Maar gebruik die ‘zoete radar’ zoals die bedoeld is: als een instrument dat je gezonde koolhydraten laat vinden. Trap niet in de val die voedingstechnologen hebben opgezet en mijdt dus de schappen met zoetigheden. Maar laat je door diëtisten en gezondheidsgoeroes ook niet wijsmaken dat je koolhydraten zou moeten mijden. Jij bent een geboren zoetekauw, jij bent gemaakt voor de koolhydraatrijke plantaardige voeding. En je zult er gezond, slank en buitengewoon energiek van worden