Veel planteneters zijn actieve mensen. Dat is niet vreemd, want de plantaardige lifestyle geeft je veel energie. Zelfs passieve mensen die gaan planteneten beginnen vaak na verloop van tijd met sporten – ze willen iets doen met die energie! Geen wonder dus dat ook sporters geïnteresseerd raken in een plantaardige lifestyle.
Voor amateursporters is het interessant om te ontdekken hoe eenvoudige veranderingen in lifestyle en eetpatroon prestaties kunnen vergroten. En die verbeteringen kunnen behoorlijk zijn. Veel sporters vertelden mij hun verhaal nadat ze enkele weken of maanden waren overgestapt op een plantaardig menu en elke keer weer was het een verhaal van aanzienlijke verbetering. Waar zit het geheim?
Om dat te ontdekken wend ik mij tot twee ultieme plantaardige topsporters: Scott Jurek en Brendan Brazier.
Legendes
Scott Jurek is ultraloper. Alle afstanden verder dan de marathon (42.195 meter) worden ultramarathon genoemd. Jurek liep en won tientallen wedstrijden van 100 mijl (160 km) en langer. De twee zwaarste ultralopen op aarde zijn de Badwater Ultramarathon (135 mijl / 216 km dwars door de woestijn van Death Valley) en de Spartathlon (246 km van Athene naar Sparta door snikheet Griekenland). Badwater won Jurek twee keer, de Spartathlon zelfs drie keer. Scott Jurek wordt door velen als een legende beschouwd.
Brandon Brazier was tot een paar jaar geleden een professioneel triatleet. Hij haalde wereldwijd jarenlang hoge klasseringen op de koningin van alle duursporten, de Iron Man: 3,8 km zwemmen, 180 km fietsen en 42,2 km hardlopen – en dat allemaal in één wedstrijd. Bovendien was Brazier twee keer Canadees kampioen over 50 kilometer hardlopen. Een atleet die tot de verbeelding spreekt.
Scott Jurek en Brandon Brazier zijn planteneters. Beiden behoren tot een veel grotere groep van zeer verdienstelijke sporters die plantaardig eten. Maar deze twee mannen vallen op omdat ze beiden een boek over hun plantaardige sportcarrière schreven. Twee boeken die zeer het lezen waard zijn. Brandon Brazier schreef Thrive, The Vegan Nutrition Guide to Optimal Performance in Sports and Life en Scott Jurek schreef Eat and Run, My Unlikely Journey to Ultramarathon Greatness.
Supercompensatie
Het zijn inspirerende en leerzame boeken, ook voor amateursporters zoals ikzelf. Ja, ook ik ben duurloper geworden sinds ik planteneter werd. Laat ik je een paar geheimen uit deze boeken verklappen. Waarom zijn beide atleten er zo nadrukkelijk van overtuigd dat hun topprestaties samenhangen met hun plantaardige dieet?
Beide mannen weten dat de basis van elke sportprestatie wordt gelegd door twee zaken: training en herstel. Met training worden spiercellen zo intensief gebruikt dat er schade optreedt op celniveau. Dat is niet erg, dat is zelfs de bedoeling. In de rust, na de training, gaat het lichaam onmiddellijk aan de slag met reparatiewerkzaamheden. De beschadigde cellen worden hersteld of vervangen.
Maar nu het bijzondere: ons lichaam doet er een klein schepje bovenop – voor het geval dat. Dat noemen we supercompensatie: het lichaam compenseert de schade én doet iets extra’s! We worden een fractie sterker. En door de herhaling van dat proces (trainen – herstellen – trainen – herstellen…) worden we steeds een beetje sterker en steeds een beetje beter. Trainen en herstellen, dat is de basis van elke sportprestatie.
Het geheim van het planteneten
Maar dat herstel kost tijd. Daarom kan een atleet niet dag en nacht trainen. Hij heeft hersteltijd nodig. Brendan Brazier vertelt dat precies in dat proces het plantaardige eten zijn geheimen prijsgaf. Hoe meer groente en fruit hij ging eten, des te sneller ging dat herstelproces. Precies dezelfde ontdekking deed Scott Jurek: de planteneter herstelt sneller. En dat heeft grote gevolgen: want wie sneller herstelt kan meer trainen en dus sneller progressie boeken.
Brazier ging op zoek naar reden voor dit snellere herstel. Een belangrijk aspect bleek te zijn: het ongedaan maken van de verzuring van het lichaam. Wie intensief sport, maakt het lichaam zuur. Spiercellen scheiden als afvalstof melkzuur af. Voor goed herstel zal dat melkzuur het lichaam uit moeten. Daarvoor zijn mineralen nodig. Mineralen binden de zuren en maken ze onschadelijk, zodat ze via de bloedstroom kunnen worden afgevoerd naar de nieren en de blaas. En precies dat leveren groente en fruit in royale mate: mineralen.
Dus de ontzuring gaat sneller. Bovendien voorziet het plantaardige voedsel (waaronder ook noten, zaden en superfoods) alle bouwstoffen die nodig zijn om de spiercellen weer op te bouwen. Ook dat versnelt het herstel. Brazier formuleert het zo: plantaardige voeding heeft de grootste ‘netto opbrengst’ (‘Net-Gain’): de opbrengst aan voedingstoffen en energie minus de voedingsstoffen en energie die de stofwisseling zelf kost. Dat wat er dus netto overblijft voor spierherstel. Tot zijn verbazing was die opbrengst bij dierlijke voeding soms zelfs negatief: het kost meer dan het oplevert.
Tenslotte ontdekken Brazier, Jurek en vele andere atleten hoe goed de energie is die plantaardige voeding geeft. De enorme afstanden die zij afleggen, vragen grote hoeveelheden calorieën en ook daar blijken plantaardige bronnen rijkelijk in te voorzien, zonder de organen zwaar te belasten.
Zelf proberen
Wie zelf sport kan van deze legendes leren. Het geheim zit ‘m in het herstel. De plantaardige sporter herstelt sneller. Het is ook mijn ervaring en de ervaring van talloze amateursporters die mij hun verhaal vertelden.
Maar waarom zou je hen en mij geloven? Probeer het zelf – je lichaam zal niet liegen! Een dagelijks menu dat voornamelijk bestaat uit groente, fruit, granen, peulvruchten, noten en zaden is bijzonder gevarieerd en smakelijk. Heel snel zul je vlees, vis, zuivel en eieren niet meer missen. En als je de effecten op je lichaam en de gevolgen voor je sportprestaties gaat merken, wil je niet anders meer.
Daarom daag ik je uit om het eens een periode te proberen: 28 dagen of misschien wel 100 dagen. Daarna maak je de balans op en besluit je of je werkelijk zo wilt leven en eten. Wie zijn of haar sport serieus neemt, zou het echt eens moeten wagen!
Lees ook: Insanity